ΤΑ ΦΑΡΜΑΚΑ ''ΠΑΡΕΝΟΧΛΟΥΝ'' ΤΟ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ ;;;

Ελαβα ένα e-mail που είχε να κάνει με κάποια αποτελέσματα ενός Συνεδρίου για το EEA(European Εnvironment Agency) που έγινε στην Κοπεγχάγη στις 13-14 Ιανουαρίου του 2009.
Με θέμα:''Oι φαρμακοβιομηχανίες στο περιβάλλον''.
Με αφορμή αυτό,η σημερινή ανάρτηση θα έχει να κάνει με επιπτώσεις φαρμάκων στο περιβάλλον και κυρίως τρόπους αντιμετώπισης.

Τα φάρμακα είναι πολύ σημαντικά για την καταπολέμηση των ασθενειών του ανθρώπου,αλλά ταυτόχρονα, αποτελέσματα ερευνών δείχνουν πως μπορούν να εμφανιστούν και ποικίλες ανεπιθύμητες δράσεις με δυσμενή αποτελέσματα στο περιβάλλον.
Τόσο κατά τη βιομηχανική τους παραγωγή όσο και μετά τη χρήση τους,ολοένα και επιβεβαιώνονται οι επιζήμιες και επιβλαβείς επιπτώσεις στο περιβάλλον.
Γενικά,τα προϊόντα της αποδόμησης,του μεταβολισμού αλλά και ο συνδυασμός τους με άλλες βιολογικές δραστικές ουσίες ενδέχεται να προκαλέσουν απρόβλεπτες περιβαλλοντικές διαταραχές.
Τα φάρμακα έχουν απελευθερωθεί στο περιβάλλον εδώ και δεκαετίες,αλλα οι ερευνητές μόλις πρόσφατα άρχισαν να προσδιορίζουν τα επίπεδα των συγκεντρώσεών τους σε αυτό.
Από τη στιγμή κατά την οποία τα φάρμακα ελευθερωθούν στο περιβάλλον,μεταφέρονται και κατανέμονται σε αέρα,νερό έδαφος ή ιζήματα ανάλογα με την επίδραση μιας σειράς παραγόντων όπως είναι τα φυσικοχημικά τους χαρακτηριστικά.
Ο βαθμός κατά τον οποίο μια φαρμακευτική ουσία μεταφέρεται μέσα στο περιβάλλον εξαρτάται κυρίως από την προσροφητική συμπεριφορά της ουσίας στα εδάφη και από το συντελεστή απορροφήσεως νερού|εδάφους,ο οποίος ποικίλει ευρύτατα,ανάλογα με τη φαρμακευτική ουσία.
Οι φαρμακευτικές ουσίες στο περιβάλλον μπορεί να διασπαστούν από τη δράση βιολογικών οργανισμών,με αβιοτικές αντιδρασεις,μειώνοντας την ισχύ τους αλλά δημιουργώντας και κάποια προϊόντα διάσπασης με τοξικότητα παρόμοια με εκείνη της μητρικής ένωσης.
Γενικότερα τρόποι προσέγγισης για να αντιμετωπιστεί το πρόβλημα υπάρχουν,όπως:

1. Κατ'αρχήν,χρειαζόμαστε να κάνουμε πράξη το λεγόμενο ''Green Pharmacy''.Γιατί όχι και οικολογικά φάρμακα! (Green Pharmacy=ο σχεδιασμός φαρμακευτικών προϊόντων και διαδικασιών όπου θα αυξάνεται ή θα μειώνεται η χρήση και η παραγωγή επικίνδυνων ουσιών σε ολόκληρο τον κύκλο ζωής).Σύμφωνα με τις αρχές της ''green chemistry'',ο κύκλος ζωής μιας ένωσης  θεωρεί ότι αναγνωρίζει τις ευκαιρίες για να διαχειρίσουμε και να μειώσουμε τους κινδύνους. Αυτό σημαίνει ότι πρέπει να λάβουμε υπόψιν στοιχεία όπως: ο σχεδιασμός των ενώσεων,η χρήση πρώτων υλών,σύνθεση,παρασκευή και  ζωή μετά την απέκκριση ή και τη διάθεση.Επίσης,ένα άλλο θέμα είναι η δημιουργία οργανισμών.Υπάρχουν τα ίδια προβλήματα όπως και στη χημεία και στον τομέα της ενέργειας,με την εφαρμογή και αποδοχή γενετικά τροποποιημένων και φυσικών οργανισμών. Η μεγαλύτερη εξέλιξη στην greening pharmacy έχει επιτευχθεί σε αυτόν τον τομέα.Οι καινοτομίες που έχουν γίνει είναι:λιγότερο επικίνδυνα διαλυτικά,καινούργιοι δρόμοι σύνθεσης,εφαρμογή διαφορετικών αντιδραστηρίων,εντατικοποίηση χρήσης της βιο-κατάλυσης και βιοσύνθεσης,νέοι τρόποι διαχωρισμού και απόσπασης βελτιωμένων προϊόντων ,μείωση των αποβλήτων.
2. Οσον αφορά την πολυφαρμακία που υπάρχει σε κάθε σπίτι...Ολοι μας γνωρίζουμε πόσα σκευάσματα φαρμάκων έχει ο καθένας στο σπίτι του...και το τραγικό ότι μεγάλο ποσοστό αυτών καταλήγουν στα σκουπίδια και μετά σε κάποια παράνομη χωματερή,που με την καύση τους θα παραχθούν τοξικές ουσίες για το περιβάλλον,άρα και για τον άνθρωπο.Τί πρέπει να γίνει σε αυτήν την περίπτωση...;Πρώτον, ο πολίτης πρέπει να μειώσει από μεριά του την αδικιολόγητη σπατάλη  στα φάρμακα,και δεύτετον η πολιτεία πρέπει να ενδυναμώσει τις δράσεις της στον τομέα  της πράσινης επιχειρηματικότητας άρα και στην ανακύκλωση των υπολειμμάτων των φαρμάκων.Πρέπει να εστιάσει στην ορθολογική διαχείριση ληγμένων ή αχρησιμοποίητων οικιακών φαρμάκων,στη δημιουργία ειδικών κάδων για τα φάρμακα (που ήδη εφαρμόζεται σε μικρό ποσοστό),μέχρι ακόμα και δημιουργία εδώ στην Ελλάδα εργοστασίου καταστροφής των φαρμάκων. Δείτε και παλαιότερη ανάρτησή μου για το συγκεκριμένο θέμα. 
3. Να εστιάσουμε σε βασικούς άξονες,για τον περιορισμό φαρμακευτικών προϊόντων στο περιβάλλον,όπως:

• Στην εξελιγμένη επιστημονική και τεχνολογική γνώση,που ενδιαφέρεται στην κατάληξη και τις επιδράσεις των φαρμάκων :α)περισσότερη γνώση στις περιβαλλοντικές επιπτώσεις,β)σωστές στρατηγικές ελέγχων για τη διαχείριση της χρόνιας οικοτοξικότητας,γ)αποτίμηση της περιβαλλοντικής θεώρησης στη διαχείριση των κινδύνων,δ)υιοθέτηση της ''πράσινης φαρμακευτικής''.
• Στις ελεγχόμενες εκπομπές των φαρμακευτικών προϊόντων στο περιβάλλον. α)αποτίμηση της αποτελεσματικότητας της ταξινόμησης των σχεδίων-το Σουηδικό μοντέλο για την περιβαλλοντική ταξινόμηση των φαρμακευτικών προϊόντων είναι μια καλή μέθοδος παροχής πληροφοριών στους επιστήμονες υγείας και στους ασθενείς.β)σωστή διαχείριση για επάνοδο''ξεχασμένων''φαρμάκων,γ)αποτίμηση μεθοδολογιών για καλύτερη ενημέρωση του κοινού.

Αυτά είναι ορισμένα μέτρα που μπορούν να παρθούν,ώστε  να μειώσουμε τη ρύπανση του περιβάλλοντος και από τα φάρμακα.

Συνοψίζοντας,τα φάρμακα συνεχίζουν να μας παρέχουν τεράστια οφέλη σε όλους μας και αυτό ολοένα και θα αυξάνεται καθώς πλέον ζούμε περισσότερο.Ομως,πρέπει να αναγνωρίσουμε ότι αυτά τα οφέλη δε θα υπάρχουν εαν αγνοήσουμε τις περιβαλλοντικές συνέπειες.Χρειάζεται να δράσουμε άμεσα τώρα για τον περιορισμό και την καλύτερη κατανόηση των κινδύνων, που σε αυτό θα μπορούσε να βοηθήσει η  οικολογικής μας συνείδησης.