Τετάρτη 21 Οκτωβρίου 2009

ADI ΚΑΙ ΗΜΕΡΗΣΙΑ ΠΡΟΣΛΗΨΗ ΤΩΝ ΡΥΠΩΝ

Αρκετές φορές έχουμε δει γραμμένο ή και ακούσει τον όρο ADI(Acceptable Daily Intake) ή Αποδεκτή Ημερήσια Πρόσληψη.
Γενικότερα,η τιμή του ADI είναι η μέγιστη μέση ποσότητα ενός πρόσθετου που θα καταναλώνει ημερησίως καθ'όλη τη διάρκεια της ζωής του ένας άνθρωπος,δίχως να υποστεί βλάβες στην υγεία του από τη μακροχρόνια κατανάλωσή του.Δηλαδή δεν μας δίνει το επίπεδο πέρα από οποίο θα έχουμε πιθανόν οξείες ή χρόνιες τοξικές αντιδράσεις.Μάλιστα,μπορεί κατά καιρούς το άτομο να υπερβαίνει αυτή τη δόση,δίχως προβλήματα για την υγεία του,αρκεί στο σύνολο της ζωής του,ο μέσος όρος της ημερήσιας λήψης του να μην υπερβαίνει το ADI.
Για να κριθεί αν μια ουσία μπορεί να χρησιμοποιηθεί ως πρόσθετο,θα πρέπει να υποστεί μια σειρά ελέγχων:χημική δομή,καθαρότητα,οξεία τοξικότητα και όργανα-στόχοι,μεταβολισμός,χρόνια τοξικότητα,υπολογισμός της τιμής του κλάσματος επικινδυνότητα|ωφέλεια...
Η ημερησίως ανεκτή πρόσληψη (δόση) μπορεί να θεωρηθεί ως ένα μέτρο για να δείχνει την τοξικότητα από μακροχρόνια έκθεση σε επαναλαμβανόμενη κατάποση χημικών ενώσεων σε τρόφιμα,παρ'όλα αυτά εμείς εδώ θα εστιάσουμε στην ημερήσια πρόσληψη των ρύπων σε σύγκριση με τοξικολογικά δεδομένα.
Πιο συγκεκριμένα...
Για να αξιολογήσουμε τους κινδύνους που υφίσταται η ανθρώπινη υγεία,η συνολική ημερήσια πρόσληψη των ρύπων,από τα πιθανά 'μονοπάτια έκθεσης'(exposure pathways) συγκρίνεται με τοξικολογικά δεδομένα τα οποία καθορίζουν το ADI.
Ο όρος αυτός χρησιμοιποιείται από τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας(Π.Ο.Υ),ενώ στις Η.Π.Α επκρατεί ο όρος Δόση Αναφοράς(RfD).
Και τα δύο αυτά μεγέθη εκφράζονται σε ''mg ρύπου ανά kg σώματος ανά ημέρα''
Τα τοξικολογικά δεδομένα προέρχονται είτε από επιδημιολογικές μελέτες σε πληθυσμούς ανθρώπων που έτυχε να εκτεθούν στο συγκεκριμένο είδος ρύπου,είτε από πειράματα που πραγματοποιήθηκαν σε ζωά κάτω από ελεγχόμενες συνθήκες.
Η αξιοποίηση των τοξικολογικών δεδομένων για τον υπολογισμό μιας Ανεκτής Ημερήσιας Πρόσληψης,της πρόσληψης δηλαδή που δε θέτει κινδύνους για την υγεία των ανθρώπων,διαφοροποιείται σημαντικά ανάλογα με την τάση των συγκεκριμένων ουσιών να προκαλούν ή να μην προκαλούν καρκίνο.
Η τοξικότητα των μη καρκινογόνων ρύπων σχετίζεται άμεσα με την παρουσία μια οριακής
ανώτατης δόσης,κάτω από την οποία παρατηρούνται αρνητικές επιπτώσεις.Είναι σημαντικό να αναφερθεί ότι για μερικούς ανόργανους ρύπους,όπως τα στοιχεία Zn και Cu,η ημερήσια πρόσληψη σε μικρή δόση είναι απαραίτητη για την υγεία.
Η οριακή ''ασφαλής'' δόση αναφέρεται συνήθως ως NOAEL(No Observed Adverse Effect Level)
Για τον προσδιορισμό αυτής της οριακής δόσης γίνονται συνήθως πειράματα με ζώα στα οποία χορηγείται η συγκεκριμένη ουσία σε αυξανόμενες δόσεις και καταγράφονται οι αρνητικές επιπτώσεις με κάποιο συγκεκριμένο ποσοτικό κριτήριο.
Η Αποδεκτή Ημερήσια Πρόσληψη(ADI),ορίζεται με βάση τη δόση NOAEL,τίθενται όμως συνήθως συμπληρωματικοί συντελεστές ασφάλειας.
Οταν υπάρχουν επιδημιολογικά δεδομένα, η τιμή NOAEL διαιρείται με ένα συντελεστή 10,που αντιστοιχεί στην αβεβαιότητα που υπάρχει σε ότι αφορά τα ασφαλή όρια για τα πιο ευαίσθητα τμήματα του πληθυσμού(παιδιά,ηλικιωμένους...).
Οταν υπάρχουν μόνο πειράματα σε ζώα,η τιμή NOAEL διαιρείται συνήθως με το συντελεστή 1000 για να συμπεριληφθούν οι αβεβαιότητες που αφορούν : α)την αναγωγή των δεδομένων από τα ζώα στους ανθρώπους,β)τα πιο ευαίσθητα τμήματα του πληθυσμού και γ)τις περιπτώσεις χρόνιας έκθεσης σε σύγκριση με την πεπερασμένη χρονική διάρκεια των εργαστηριακών δοκιμών.
Εχει διαπιστωθεί,τόσο από επιδημιολογικές μελέτες όσο και από πειράματα σε ζώα,ότι ορισμένοι ρύποι προκαλούν καρκίνο.Για τις γονιδιοτοξικές καρκινογόνες ουσίες είναι ευρύτερα αποδεκτό ότι υπάρχει πιθανότητα,έστω και ελάχιστη,η έκθεση σε ένα μόνο μόριο της ουσίας να προκαλέσει μια μετάλλαξη,η οποία να καταλήξει στην εμφάνιση καρκίνου.
Στη θεωρία,αν φανταστούμε μια καμπύλη,ενδεικτική καμπύλη δόσης-απόκρισης στις τοξικολογικές μελέτες,θα τείνει ασυμπτωματικά στο μηδέν και δεν θα υπάρχει πραγματικά ασφαλής δόση.
Η Αποδεκτή Ημερήσια Πρόσληψη ορίζεται σε αυτές τις περιπτώσεις πιθανολογικά και αντιστοιχεί συνήθως στην πιθανότητα 1|10.000.000 ή 1|1.000.000 να εμφανιστεί καρκίνος στη συνολική διάρκεια ζωής ενός ανθρώπου,λόγω της πρόσληψης της συγκεκριμένης ουσίας.
Τελειώνοντας,ξανατονίζουμε ότι το κειμενάκι αυτό έχει να κάνει με επιδημιολογικά και τοξικολογικά στοιχεία όσον αφορά τις επιπτώσεις των ρύπων στην υγεία των ανθρώπων.Με βάση τα στοιχεία αυτά ορίζεται για κάθε ρύπο η Αποδεκτή Ημερήσια Πρόσληψη(ADI).

Τρίτη 13 Οκτωβρίου 2009

ΕΞΑΣΘΕΝΕΣ ΧΡΩΜΙΟ:ΚΙΝΔΥΝΟΣ ΓΙΑ ΤΗ ΔΗΜΟΣΙΑ ΥΓΕΙΑ


Αρχικά θα μιλήσουμε για το χρώμιο και μετά θα σχολιάσουμε τους κινδύνους του εξασθενούς χρωμίου.
Το χρώμιο(Cr),είναι ένα μεταλλικό στοιχείο,είναι ένα από τα βαρέα μέταλλα,,όπου ανακαλύφθηκε το 1797 από το γάλλο Louis-Nicolas Vauquelin.Το όνομά του προέρχεται από την ελληνική λέξη''χρώμα'',επειδή όλες οι γνωστές του ενώσεις έχουν έντονο χρώμα.Οι τρεις κύριες μορφές του χρωμίου είναι:
  • Μεταλλικό χρώμιο,χρησιμοποιείται κυρίως σε κράματα(όπως ανοξείδωτος χάλυβας)
  • Τρισθενές χρώμιο ή χρώμιο(III),σχηματίζεται φυσικά στο περιβάλλον και είναι ένα βασικό διατροφικό ιχνοστοιχείο.
  • Εξασθενές χρώμιο ή χρώμιο (VI),δεν υπάρχει ελεύθερο στη φύση παρά μόνο σε κάποια σπάνια ορυκτά,παράγεται από βιομηχανικές διεργασίες(αποτέφρωση αποβλήτων,κατασκευή χάλυβα...)
Το χρώμιο και οι ενώσεις του βρίσκουν ευρεία εφαρμογή στη μεταλλουργία,στην παραγωγή πυρίμαχων υλικών και στη χημική βιομηχανία.

Εμάς θα μας απασχολήσει η τρίτη μορφή του χρωμίου...Cr (VI)

Νομοθετημένα και Επιτρεπτά όρια
Στο πόσιμο νερό έχει θεσπιστεί με την Οδηγία 98|83|ΕC ως ανώτατο όριο του ολικού χρωμίου τα 50 μg|L. Ωστόσο,δεν υπάρχει ανώτατο επιτρεπτό όριο ειδικά για το εξασθενές χρώμιο.Στις Η.Π.Α, η ΕΡΑ έχει θεσπίσει ως ανώτατο επιτρεπτό όριο ολικού χρωμίου στο πόσιμο και υπόγειο τα 100 μg|L,θεωρώντας αυτό το επίπεδο ασφαλές για την υγεία του ανθρώπου.
Στην Ελλάδα,με την ΚΥΑ 4859|726 ρυθμίζονται οι εκπομπές ολικού χρωμίου από απόβλητα βιομηχανιών σε υδάτινους αποδέκτες,σε συγκεντρώσεις που κυμαίνονται (ανάλογα με τον αποδέκτη)από 0,6 έως 3 μg|L.Οι εκπομπές ρύπων των βιομηχανιών στην Ελλάδα(φυσικά και του εξασθενούς χρωμίου)μπορούν να καθοριστούν από τις Νομαρχιακές Αυτοδιοικήσεις,κατά περίπτωση και κυμαίνονται για το Cr(VI) από 0,3 έως 1 μg|L στα υγρά απόβλητα.Όριο για το έδαφος δεν έχει θεσπιστεί ακόμα.
Στην Ευρωπαϊκή Ενωση,προς το παρόν,ισχύει μόνο το όριο των 50 ppb για το ολικό χρώμιο.

Πως επιδρά το εξασθενές χρώμιο στην υγεία...

Η εισαγωγή στον οργανισμό μεγάλων ποσοτήτων εξασθενούς χρωμίου μέσω των μολυσμένων τροφών ή του πόσιμου νερού είναι δυνατόν,να προκαλέσουν στομαχικές διαταραχές και έλκη,σπασμούς,καταστροφή των νεφρών και του ήπατος ακόμα και θάνατο,ανάλογα με το επίπεδο μόλυνσης.Το πιο γνωστό παράδειγμα είναι αυτό των κατοίκων της πόλης Hinkley των Η.Π.Α οι οποίοι χρησιμοποιούσαν νερά γεωτρήσεων της περιοχής τους που περιείχαν τεράστια ποσά εξασθενούς χρωμίου.Στους κατοίκους εμφανίστηκαν σοβαρότατα προβλήματα υγείας και πολλοί απ'αυτούς πέθαναν.Τα υπόγεια νερά είχαν μολυνθεί από τα υγρά απόβλητα μιας εταιρίας που διοχετεύονταν στον υδροφόρο ορίζοντα.Στην ιστορία της μικρής αυτής πόλης και των κατοίκων της βασίστηκε η γνωστή κινηματογραφική ταινία Erin Brockovich.

Mελέτες και στατιστικά αποτελέσματα έδειξαν τον αυξημένο κίνδυνο εκδήλωσης καρκίνου μετά από έκθεση σε εξασθενές χρώμιο.Ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας (WHO),η Διεύθυνση Υγείας και Ανθρωπίνων Υπηρεσιών των Η.Π.Α (DHHS), κατέταξαν τις ενώσεις του εξασθενούς χρωμίου ως καρκινογόνες για τον άνθρωπο.Η Υπηρεσία Προστασίας του Περιβάλλοντος των Η.Π.Α (ΕΡΑ),όρισε ότι το εξασθενές χρώμιο στον αέρα είναι καρκινογόνο.

Υπάρχει τρόπος να ανιχνευτεί το εξ.χρώμιο και να προστατευθεί το νερό...;
Ο πιο εύκολος τρόπος ...
Δεδομένου ότι οι σημαντικές συγκεντρώσεις εξασθενούς χρωμίου,οι οποίες υπερβαίνουν το θεσμοθετημένο όριο των 50 ppb ή μg|L για ολικό χρώμιο έχουν προσδιοριστεί στο πόσιμο νερό τόσο σε περιοχές γνωστές για έντονη βιομηχανική δραστηριότητα και γειτνίαση με Χ.Υ.Τ.Α ,όσο και σε περιοχές όπου ο υδροφόρος ορίζοντας επηρεάζεται από πετρώματα που περιέχουν χρώμιο,προτείνεται έλεγχος και αναγραφή των συγκεντρώσεων για τοξικά μέταλλα.
Προτείνεται διαχρονική παρακολούθηση και έλεγχος με MONITORS εξασθενούς χρωμίου στο νερό σε σημεία ρύπανσης.
Επίσης,υπάρχουν επεξεργασίες αποβλήτων με μεταλλικό σίδηρο (Feo) όπου μετατρέπεται το εξασθενές χρώμιο σε τρισθενές.Αλλη λύση είναι τα φίλτρα ενεργού άνθρακα,όπου χρησιμοποιούνται για τον καθαρισμό του νερού από εξασθενές χρώμιο,αρσενικό και άλλα τοξικά μέταλλα.

Aς μην ξεχνάμε Α)την περίπτωση του Ασωπού,όπου είχε βρεθεί εξασθενές χρώμιο και άλλα βαρέα μέταλλα!
Πόσες προσπάθειες κατέβαλαν ευαισθητοποιημένοι άνθρωποι,κάτοικοι,επιστήμονες....για να διασωθεί αυτός ο υδροφόρος ορίζοντας !
ΣΚΑΪ : Ασωπός: Εξασθενές χρώμιο στις καλλιέργειες

Ο Ασωπός είναι εθνικό πρόβλημα - TO BHMA


Asopos SOS


Επίσης Β)σε περιοχές της Εύβοιας!


Θρίλερ με εξασθενές χρώμιο στο δήμο Μεσσαπίων


Θρίλερ με εξασθενές χρώμιο (και) στην Εύβοια


TA NEA - [ ΓΝΩΜΗ ] Οδοιπορικό στον τοξικό εφιάλτη

Η ΤΟΞΙΚΗ ΡΥΠΑΝΣΗ ΤΗΣ ΜΕΣΣΑΠΙΑΣ


_Μεσσαπία_(15_8_09)


Ολα αυτά για ποιό λόγο τα αναφέρουμε;

Διότι πρέπει να καταλάβουμε πως ο υδροφόρος ορίζοντας είναι ενιαίος,το πρόβλημα της ρύπανσης των υδάτων αποτελεί δείγμα ακραίας αυθαιρεσίας σε βάρος της δημόσιας υγείας και του περιβάλλοντος.
Πρέπει να ληφθούν μέτρα και να εφαρμοστούν,καθώς να παρέμβει και η Πολιτεία.

Πέμπτη 8 Οκτωβρίου 2009

ΔΙΟΞΙΝΕΣ:''Ο ΥΠΟΥΛΟΣ ΕΧΘΡΟΣ ΜΑΣ...''



Κατ'αρχήν, οι διοξίνες είναι μια ομάδα χημικών ενώσεων χλωρίου,ιδιαίτερα τοξικών,γνωστή ως οργανικοί μολυντές,οι οποίες συνήθως δεν παρασκευάζονται σκόπιμα,αλλά παράγονται ως παραπροϊόντα ανθρώπινων δραστηριοτήτων.
Από χημικής άποψης,οι διοξίνες αποτελούνται από δύο δακτυλίους βενζολίου ενωμένους με δύο γέφυρες οξυγόνου.Στις θέσεις 1 εως 9 βρίσκονται ενωμένα ένα ή περισσότερα μόρια χλωρίου.Από τη χημική τους δομή και μόνο,ήδη τα μόρια αυτά ακούγονται τρομακτικά για την υγεία.Υπάρχουν τουλάχιστον,75 ισομερή και η τοξικότητά τους διαφέρει.Το χημικό όνομα των διοξινών είναι 2,3,7,8 τετραχλωρο-διβενζο-παρα-διοξίνη(TCDD).
(Διοξίνες)
Παράγονται κατά την καύση διαφόρων ουσιών:κυρίως από την καύση σκουπιδιών σε αποτεφρωτήρες,σε πυρκαγιές και κατά την καύση λαδιών και άνθρακα.Ιδιαίτερα μεγάλες ποσότητες παράγονται κατά τη διαδικασία παρασκευής,ανακύκλωσης και καταστροφής του πλαστικού PVC.Κατά τη διαδικασία χλωρίωσης χαρτοπολτού σε εργοστάσια,παραγωγής χάρτου, και σε χλωριωμένα εντομοκτόνα.
Ποιό είναι το τραγικό σε αυτήν την υπόθεση...
Χαρακτηριστικό των ουσιών αυτών:είναι εξαιρετικά ανθεκτικές σε οποιαδήποτε διαδικασία αποικοδόμησης,γεγονός που σημαίνει ότι παραμένουν στο περιβάλλον και συσσωρεύονται στην τροφική αλυσίδα.
Επικάθηνται στο έδαφος και στα φυτά από τα οποία διατρέφονται τα ζώα.Επειδή οι διοξίνες δε φαίνονται,οι άνθρωποι νομίζουν ότι δεν υπάρχουν και δε συνειδητοποιούν ότι κάθε φορά που καίνε τα σκουπίδια σε βαρέλια μολύνουν το περιβάλλον και θέτουν σε κίνδυνο την υγεία τους.
Αρα λοιπόν,πρόκειται για ρύπο που βιοσυσσωρεύεται , η δράση του είναι αθροιστική και οι βλάβες που προκαλούν εμφανίζονται μετά από κάποια χρόνια.
Η διαδικασία είναι αλυσιδωτή...
Τα σκουπίδια καίγονται,απελευθερώνονται διοξίνες στην ατμόσφαιρα,όπου μέσω των αιωρούμενων σωματιδίων,καταλήγουν στα φυτά.Τα ζώα βόσκοντας παίρνουν τις διοξίνες στον οργανισμό τους κ τις συσσωρεύουν στο κρέας,το γάλα,το τυρί,τα αυγά και το μέλι.Ο άνθρωπος τρώει αυτά τα ζωικά παράγωγα ή καταναλώνει φυτικά προϊόντα λάδι,ελιές που απορροφούν τις διοξίνες ,και αυτό έχει ως αποτέλεσμα να εκτεθεί στις βλαβερές για την υγεία του συνέπειες.
Τι βλάβες προκαλούν στον άνθρωπο...
Οι διοξίνες διαταράσσουν τον πολλαπλασιασμό των κυττάρων.Αυτό μπορεί να έχει σαν συνέπεια τον πρόωρο θάνατό τους και να οδηγήσει ακόμη και σε καρκίνο.Γιάυτό οι διοξίνες είναι εξαιρετικά καρκινογόνες ουσίες και έχουν συνδεθεί με όλες τις πιθανές μορφές καρκίνου στον ανθρώπινο οργανισμό.Επιπλέον,μπορεί να δημιουργήσουν ορμονικές διαταραχές,στειρότητα,δερματική τοξικότητα,βλάβες του ήπατος και του ανοσοποιητικού συστήματος.
Ιδιαίτερη προσοχή! Εχει παρατηρηθεί ότι αθροίζονται μεγάλες ποσότητες διοξινών στο μητρικό γάλα.Μάλιστα, με το θηλασμό,η μεν μητέρα ελαττώνει σημαντικά τις ποσότητες διοξίνης του οργανισμού της,αλλά τις μεταβιβάζει στο παιδί της.Παρ'όλα αυτά,η επίσημη οδηγία είναι ότι οι γυναίκες πρέπει να θηλάζουν τα παιδιά τους,γιατί τα πλεονεκτήματα του θηλασμού υπερισχύουν:καλύτερη ανοσία,καλύτερη ανάπτυξη.
Σε μια προσπάθεια να μειωθεί η ανθρώπινη έκθεση στις εν λόγω τοξίνες,έχουν εφαρμοστεί ανώτατα όρια διοξινών σε τρόφιμα ζωικής προέλευσης και σε όλες τις ζωοτροφές.Ο έλεγχος γαι την ασφάλεια των τροφίμων είναι μια διαρκής διαδικασία που ξεκινά από την παραγωγή κ καταλήγει στην κατανάλωση.Τα συστήματα ελέγχου τροφίμων πρέπει να είναι σε θέση να πιστοποιούν ότι τα επιτρεπτά όρια δεν έχουν υπερβεί.Και ευτυχώς αυτό γίνεται...Η Ευρωπαϊκή Αρχή για την Ασφάλεια των Τροφίμων(ΕFSA)και οι εθνικές αρχές ασφάλειας τροφίμων θέτουν τις οδηγίες πρόσληψης υπό συνεχή αναθεώρηση,γεγονός που επιτρέπει στους καταναλωτές να απολαύσουν τα οφέλη συγκεκριμένων τροφίμων μέσα σε ασφαλή όρια πρόσληψης.
Στη χώρα μας,ελέγχους για διοξίνες κάνει ο στρατός για τις προμήθειές του,το Υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων για τις ζωοτροφές που έρχονται από τρίτες χώρες αλλά και οι μεγάλες εταιρίες καθώς δε θέλουν ξαφνικά να προκύψει κάποιο πρόβλημα.
Αναφέραμε ότι οι πυρκαγιές των δασών είναι μια από τις σημαντικές αιτίες.Καλλιέργειες κοντά σε περιοχές που κάηκαν,κινδυνεύουν από διοξίνες που μεταφέρονται με το νερό από γεωτρήσεις.
σχετικό link-λίμνη Μαραθώνα
Ας επικεντρωθούμε στο κύριο αίτιο απελευθέρωσης των διοξινών...που είναι η καύση των σκουπιδιών στις παράνομες χωματερές.
Οπως ξαναείπαμε,έχει αποδειχθεί ότι στις περιπτώσεις καύσης,οι τιμές των τοξικών χημκών ενώσεων που εκλύονται από σκουπιδότοπους πολλαπλασιάζονται και τα προϊόντα που παράγονται σε ακτίνα ακόμα και έξι χιλιομέτρων από καιγόμενες χωματερές γίνονται φορείς των επικίνδυνων αυτών ουσιών.
Χαρακτηριδστκό παράδειγμα η οικολογική καταστροφή στην ευρύτερη περιοχή των Ταγαράδων.
Βόμβα διοξινών από τους Ταγαράδες
Αν το πιάσουμε το θέμα από νομικής απόψεως,η ατμοσφαιρική ρύπανση από τις πυρκαγιές στους ΧΑΔΑ αποτελεί μια σοβαρή περίπτωση υποβάθμισης του περιβάλλοντος και όσοι επηρεάζονται απ'αυτήν μπορεί να έχουν δικαιώματα αποζημίωσης.Η ευρωπαϊκή οδηγία για την περιβαλλοντική ευθύνη,η οποία ενσωματώνει την αρχή ''ο ρυπαίνων πληρώνει'' προβλέπει ειδικά την αποζημίωση για τη ρύπανση των εδαφών.Οι πολίτες πρέπει να ασκούν αποφασιστικά τα δικαιώματά τους για πρόσβαση στην περιβαλλοντική πληροφορία.
Γενικότερα πρέπει εμείς οι ίδιοι οι πολίτες πρώτα απ'όλα να καταναλώνουμε λιγότερο πλαστικό,να μην πετάμε οπυδήποτε τα λάδια,τις μπαταρίες,τα λάστιχα,τις οικιακές συσκευές,το χαρτί,το γυαλί καθώς επίσης να απαιτήσουμε άμεσα το σταμάτημα της καύσης των σκουπιδιών στις χωματερές.Γιατί...;Επειδή κάθε μέρα που περνάει η δημόσια υγεία πλήττεται όλο και περισσότερο,όλο και πιο ανεπανόρθωτα!